Vôi canxi đóng vai trò quan trọng trong nuôi tôm nhờ vào các chức năng cải thiện chất lượng môi trường nước và sức khỏe tôm.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn chi tiết về những công dụng của vôi canxi trong ao nuôi tôm, cách sử dụng hiệu quả, và lưu ý cần thiết.

Tác dụng của vôi canxi trong điều chỉnh pH nước

Một trong những công dụng quan trọng nhất của vôi canxi là giúp điều chỉnh độ pH của nước trong ao nuôi tôm. Tôm phát triển tốt nhất trong khoảng pH từ 7,5 đến 8,5, và sự biến đổi quá lớn của pH có thể gây ra căng thẳng hoặc làm suy yếu hệ miễn dịch của tôm. Vôi canxi, khi hòa tan vào nước, tạo ra phản ứng kiềm làm tăng pH, giúp duy trì môi trường nước ổn định cho tôm.

Khi pH nước ao quá thấp, thường xảy ra trong mùa mưa hoặc khi ao bị ô nhiễm, việc bổ sung vôi canxi có thể giúp nâng pH lên mức an toàn. Điều này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho tôm mà còn làm giảm nguy cơ xuất hiện các vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại, do chúng thường phát triển tốt trong môi trường axit.

Khử trùng và kiểm soát vi khuẩn gây bệnh

Vôi canxi còn được sử dụng như một chất khử trùng trong ao nuôi. Các loại vi khuẩn gây bệnh như Vibrio thường xuất hiện trong môi trường nước kém vệ sinh và có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng ở tôm. Khi được sử dụng đúng liều lượng, vôi canxi có thể tiêu diệt vi khuẩn có hại mà không ảnh hưởng đến các vi sinh vật có lợi trong nước.

Sử dụng vôi canxi định kỳ giúp loại bỏ mầm bệnh, giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong ao. Ngoài ra, vôi canxi còn giúp loại bỏ một số hợp chất độc hại trong ao, chẳng hạn như amoniac và nitrit – các chất có thể gây ngộ độc cho tôm nếu tích tụ trong thời gian dài.

Cải thiện độ cứng của nước và cấu trúc vỏ tôm

Vôi canxi cung cấp lượng canxi và magiê cần thiết, giúp tăng độ cứng của nước – yếu tố quan trọng cho sự phát triển của vỏ tôm. Tôm cần một lượng canxi ổn định để hình thành lớp vỏ cứng chắc, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác động bên ngoài. Khi tôm có vỏ chắc khỏe, chúng có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn và dễ dàng sống sót qua quá trình lột xác.

Sử dụng vôi canxi định kỳ trong ao nuôi còn giúp ngăn ngừa tình trạng mềm vỏ ở tôm, một vấn đề thường gặp ở các ao có nước mềm hoặc thiếu khoáng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với tôm thẻ chân trắng và tôm sú, vì hai loài này cần nhiều canxi để duy trì tốc độ phát triển và sức khỏe tối ưu.

Ổn định chất lượng nước và giảm độc tính của các hợp chất

Các chất như amoniac, nitrit và hydro sulfua là những chất độc tiềm tàng trong ao nuôi tôm. Những chất này có thể xuất hiện từ thức ăn thừa, chất thải từ tôm và các sinh vật khác trong ao. Vôi canxi giúp giảm độc tính của những hợp chất này bằng cách tác động hóa học làm giảm sự tích tụ và phân hủy của chúng. Ví dụ, vôi canxi có thể biến amoniac thành các dạng ít độc hơn, giúp bảo vệ sức khỏe của tôm và duy trì sự ổn định trong ao.

Ngoài ra, vôi canxi còn giúp ổn định lượng oxy hòa tan trong nước, yếu tố quan trọng để đảm bảo môi trường sống của tôm. Khi oxy trong ao được duy trì ổn định, tôm có thể hô hấp tốt hơn và phát triển một cách mạnh khỏe hơn.

Cải thiện khả năng phân hủy các chất hữu cơ trong ao

Các chất hữu cơ trong ao như thức ăn thừa, chất thải của tôm và các sinh vật khác nếu không được phân hủy kịp thời sẽ gây ô nhiễm và tạo điều kiện cho vi khuẩn gây hại phát triển. Vôi canxi, với đặc tính kiềm, thúc đẩy quá trình phân hủy các chất hữu cơ, giúp làm sạch đáy ao và cải thiện môi trường sống cho tôm. Khi đáy ao được duy trì sạch sẽ, nguy cơ xuất hiện các bệnh do vi khuẩn và ký sinh trùng gây ra cho tôm sẽ giảm đi rõ rệt.

Cách sử dụng vôi canxi hiệu quả trong ao nuôi tôm

Lượng vôi cần thiết tùy thuộc vào diện tích và độ sâu của ao, cũng như điều kiện môi trường hiện tại. Đối với việc khử trùng ao, liều lượng từ 10-15 kg/1000m2 là hợp lý. Đối với việc điều chỉnh pH và độ cứng nước, liều lượng có thể thấp hơn.

Vôi canxi nên được rải vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối để tránh làm tăng nhiệt độ nước ao quá mức. Trong giai đoạn chuẩn bị ao trước khi thả tôm, người nuôi nên sử dụng vôi canxi để khử trùng đáy ao và điều chỉnh pH nước.

Để vôi canxi phát huy tác dụng tốt nhất, nên rải đều vôi khắp ao hoặc hòa tan trước khi tưới đều lên mặt nước

Lưu ý khi sử dụng vôi canxi trong ao nuôi tôm

Mặc dù vôi canxi có nhiều lợi ích, người nuôi cần chú ý sử dụng đúng liều lượng để tránh gây hại cho tôm. Sử dụng quá nhiều vôi có thể làm tăng pH lên mức quá cao, gây stress cho tôm và ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng. Ngoài ra, người nuôi nên thường xuyên kiểm tra nồng độ canxi trong nước để tránh thiếu hoặc thừa khoáng, đặc biệt trong các giai đoạn tôm lột xác.

Khi sử dụng vôi canxi trong các ao nước ngọt, cần lưu ý rằng lượng vôi có thể giảm hiệu quả nếu ao có nhiều cặn bã hữu cơ. Trong trường hợp này, việc xử lý các cặn bã trước khi sử dụng vôi là cần thiết.

Vôi canxi là một công cụ quan trọng trong nuôi tôm, không chỉ giúp điều chỉnh pH, khử trùng và ổn định chất lượng nước mà còn cung cấp khoáng chất cần thiết cho tôm. Việc sử dụng vôi canxi đúng cách và đúng liều lượng có thể giúp giảm rủi ro bệnh tật, cải thiện môi trường sống và thúc đẩy sự phát triển của tôm. Với những công dụng đa dạng và thiết yếu, vôi canxi đóng góp tích cực vào sự thành công của mô hình nuôi tôm bền vững.

PDT