Ngành thủy sản xuất khẩu đang đối mặt với thách thức lớn về việc duy trì chất lượng và độ tươi ngon của sản phẩm trong quá trình vận chuyển quốc tế. Đây là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến uy tín và giá trị kinh tế của ngành thủy sản Việt Nam.

Nếu không áp dụng giải pháp bảo quản hiệu quả, tỷ lệ hao hụt có thể lên đến 30-40% gây ảnh hưởng đến mối quan hệ với đối tác quốc tế. Ảnh: navirelogistics.com
Do đó, việc áp dụng các công nghệ bảo quản và vận chuyển tiên tiến là điều cần thiết để giảm thiểu tổn thất và giữ vững chất lượng sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Nguyên nhân gây hao hụt trong vận chuyển thủy sản

Biến động nhiệt độ và độ ẩm

Sự biến động này dễ dẫn đến hư hỏng nhanh chóng, đặc biệt là khi vận chuyển qua những vùng có khí hậu khác biệt. Nếu không có biện pháp kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm phù hợp, thủy sản dễ bị mất chất lượng do vi khuẩn phát triển mạnh mẽ trong điều kiện không được bảo quản đúng cách.

Phương pháp đóng gói không đạt chuẩn

Bao bì không chỉ đảm bảo giữ nhiệt độ mà còn phải bền chắc, đúng chất liệu và ngăn chặn tác động của ánh sáng và không khí. Khi phương pháp đóng gói không đạt yêu cầu, thủy sản dễ mất đi độ tươi và hương vị ban đầu, điều này ảnh hưởng đến chất lượng tổng thể của sản phẩm.

Quá trình xử lý và vận chuyển kéo dài

Thời gian lưu trữ quá lâu trước khi vận chuyển hoặc thiếu cơ sở hạ tầng lạnh đầy đủ sẽ làm gia tăng rủi ro hư hỏng. Nhiều doanh nghiệp không có cơ sở hạ tầng lạnh đủ để bảo quản trong suốt quá trình vận chuyển, điều này khiến thủy sản dễ bị hư hỏng nếu phải di chuyển trong thời gian dài.

Các giải pháp công nghệ bảo quản tối ưu trong vận chuyển thủy sản

Áp dụng công nghệ đóng gói bầu khí điều chỉnh (MAP)

Đây là một bước tiến mới trong bảo quản thủy sản, tạo ra một môi trường bên trong bao bì có khả năng ức chế vi khuẩn và kéo dài độ tươi của sản phẩm. Bằng cách điều chỉnh thành phần khí oxy, carbon dioxide, và nitơ bên trong bao bì, công nghệ MAP giúp thủy sản giữ nguyên chất lượng và kéo dài thời gian bảo quản. Nghiên cứu cho thấy rằng bao bì MAP có thể giảm hao hụt đến 20-30% so với bao bì truyền thống.

Sử dụng container lạnh và hệ thống giám sát nhiệt độ

Container lạnh có khả năng duy trì nhiệt độ và độ ẩm ở mức ổn định, giúp bảo vệ chất lượng của sản phẩm suốt quá trình vận chuyển. Ngoài ra, việc giám sát nhiệt độ thời gian thực cũng giúp phát hiện kịp thời các sự cố, cho phép điều chỉnh nhiệt độ nếu phát hiện bất thường. Hệ thống giám sát hiện đại không chỉ giúp giữ sản phẩm luôn trong điều kiện tốt mà còn giảm thiểu tổn thất khi vận chuyển đường dài.

Sử dụng chất phụ gia tự nhiên bảo quản

Ngoài ra, việc sử dụng các chất phụ gia như tinh dầu bạc hà hoặc chiết xuất từ thảo mộc giúp ngăn chặn vi khuẩn mà không ảnh hưởng đến chất lượng thủy sản. Đây là lựa chọn an toàn, đáp ứng tiêu chuẩn bảo vệ sức khỏe cho người tiêu dùng và duy trì được độ tươi ngon lâu dài của sản phẩm.

Quy trình vận chuyển và kiểm soát chất lượng tại các điểm giao hàng

Quản lý chuỗi cung ứng chặt chẽ

Tăng cường liên kết giữa các đơn vị sản xuất, vận chuyển, và phân phối giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi và xử lý nhanh chóng sản phẩm. Điều này hỗ trợ sản phẩm được bảo quản đúng chuẩn và hạn chế tối đa nguy cơ hư hỏng do chờ đợi lâu hoặc xử lý chậm.

Giám sát bằng hệ thống theo dõi hiện đại

Hệ thống theo dõi IoT ngày càng được ứng dụng trong giám sát lô hàng thủy sản. Với công nghệ này, người quản lý có thể theo dõi và kiểm soát các yếu tố quan trọng như nhiệt độ, độ ẩm và tình trạng sản phẩm theo thời gian thực. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xảy ra, hệ thống sẽ báo cáo ngay lập tức để đội ngũ xử lý kịp thời. Nhờ vào công nghệ theo dõi IoT, việc giảm thiểu tổn thất trong quá trình vận chuyển thủy sản xuất khẩu trở nên khả thi hơn, đặc biệt là trong các chuyến hàng đường dài.

Phan Tấn Đạt