Tôm là một trong những loài thủy sản có giá trị kinh tế cao, và khả năng thích nghi của cơ thể tôm với môi trường nước là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự sống sót và phát triển của chúng. Mỗi loại tôm, từ tôm thẻ chân trắng đến tôm sú, đều có những cách thích nghi đặc biệt để tồn tại trong các điều kiện khác nhau. Hiểu rõ sự thích nghi này không chỉ giúp người nuôi quản lý ao tôm tốt hơn mà còn giảm rủi ro trong quá trình nuôi trồng.
Tôm thích nghi với môi trường sống để sinh trưởng và phát triển
Tôm thích nghi với độ mặn
Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tôm là độ mặn của nước. Tôm thẻ chân trắng có khả năng chịu đựng biên độ độ mặn rộng, từ nước ngọt đến nước mặn. Khi môi trường thay đổi đột ngột, cơ thể tôm sẽ tự điều chỉnh bằng cách cân bằng áp suất thẩm thấu. Chẳng hạn, trong môi trường nước ngọt, tôm sẽ giảm lượng muối thải ra ngoài và giữ lại nhiều muối hơn để duy trì cân bằng.
Tuy nhiên, tôm sú lại yêu cầu môi trường nước có độ mặn ổn định hơn. Nếu độ mặn thay đổi quá nhanh, chúng dễ bị stress, dẫn đến giảm ăn hoặc mắc bệnh. Vì vậy, khi nuôi tôm, bà con cần đo độ mặn thường xuyên và điều chỉnh từ từ nếu cần thay đổi, tránh gây sốc cho tôm.
Thích nghi với nhiệt độ
Nhiệt độ nước cũng là yếu tố quyết định đến sự phát triển của tôm. Cơ thể tôm rất nhạy cảm với nhiệt độ, vì vậy khi nhiệt độ nước thay đổi, tốc độ chuyển hóa trong cơ thể tôm cũng thay đổi theo. Tôm thường phát triển tốt nhất ở khoảng nhiệt độ từ 26-30°C.
Khi nhiệt độ nước quá thấp, hoạt động của tôm sẽ chậm lại, chúng ăn ít hơn, dễ mắc bệnh. Ngược lại, nếu nhiệt độ quá cao, cơ thể tôm sẽ bị stress, tiêu tốn nhiều năng lượng để duy trì chức năng sống, dẫn đến chậm lớn. Để giúp tôm thích nghi, bà con cần giữ nhiệt độ ao ổn định, đặc biệt vào mùa nắng nóng hoặc khi trời mưa nhiều.
Thích nghi với lượng oxy hòa tan
Oxy hòa tan là yếu tố quan trọng quyết định sự sống còn của tôm. Tôm có khả năng thích nghi với mức oxy thấp trong thời gian ngắn, nhưng nếu thiếu oxy kéo dài, chúng sẽ chết. Khi oxy hòa tan giảm, tôm sẽ nổi lên mặt nước để thở. Tuy nhiên, đây không phải là cách lâu dài vì có thể khiến tôm bị stress và dễ mắc bệnh.
Trong môi trường nước ao, lượng oxy hòa tan thường bị ảnh hưởng bởi mật độ nuôi, lượng thức ăn và chất thải. Bà con cần đảm bảo máy sục khí hoạt động tốt để cung cấp đủ oxy cho tôm, đặc biệt vào ban đêm khi tảo giảm quá trình quang hợp.
Thích nghi với chất lượng nước
Tôm rất nhạy cảm với chất lượng nước, bao gồm pH, amonia, nitrit và các chất độc hại khác. Cơ thể tôm có khả năng thích nghi trong một mức độ nhất định, nhưng khi môi trường quá ô nhiễm hoặc pH thay đổi quá nhanh, sức khỏe của tôm sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Để giảm rủi ro, bà con cần thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh các chỉ số nước. Chẳng hạn, khi pH quá thấp, có thể bổ sung vôi để cân bằng. Khi amonia tăng cao, cần tăng cường vi sinh để phân hủy chất thải hữu cơ trong ao.
Thích nghi với ánh sáng
Mặc dù tôm sống dưới nước và không trực tiếp chịu ảnh hưởng từ ánh sáng, nhưng ánh sáng vẫn ảnh hưởng đến sự phát triển của tôm thông qua sự phát triển của tảo và chất lượng nước. Tôm thường hoạt động mạnh vào ban đêm hoặc khi ánh sáng yếu.
Trong điều kiện ánh sáng mạnh, tôm có thể cảm thấy không thoải mái và tìm chỗ trú ẩn. Vì vậy, khi nuôi tôm, bà con cần thiết kế ao với độ sâu phù hợp để tôm có nơi trú ẩn khi cần thiết.
Sự thích nghi của cơ thể tôm với các môi trường nước khác nhau là một phần quan trọng giúp tôm sống sót và phát triển. Người nuôi cần hiểu rõ các yếu tố như độ mặn, nhiệt độ, oxy hòa tan, chất lượng nước và ánh sáng để tạo ra môi trường nuôi phù hợp. Bằng cách chú ý từng chi tiết nhỏ, bà con không chỉ giúp tôm khỏe mạnh mà còn nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế trong quá trình nuôi trồng.
PDT