Việc chọn tôm giống chất lượng là bước đầu tiên và quan trọng nhất để đảm bảo thành công. Tôm giống khỏe mạnh sẽ giúp giảm thiểu rủi ro bệnh tật, tăng tỷ lệ sống sót và cải thiện năng suất ao nuôi. Tuy nhiên, để chọn được tôm giống đạt tiêu chuẩn, người nuôi cần nắm rõ một số đặc điểm quan trọng.

Tôm giống tốt hỗ trợ người nuôi đi đến một vụ mùa bội thu. Ảnh: Sưu tầm

Nguồn gốc của tôm giống

Trại giống uy tín

Lựa chọn tôm giống từ những trại giống có danh tiếng, được chứng nhận bởi cơ quan chức năng. Những trại giống này thường áp dụng quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, đảm bảo giống tôm không bị nhiễm bệnh.

Nguồn gốc bố mẹ

Tôm giống được sinh ra từ tôm bố mẹ khỏe mạnh, không bị bệnh, có khả năng sinh sản tốt và đạt tiêu chuẩn quốc tế. Người nuôi nên yêu cầu trại giống cung cấp hồ sơ nguồn gốc tôm bố mẹ.

Thức ăn và môi trường nuôi

Tôm giống được nuôi dưỡng bằng nguồn thức ăn phù hợp, không chứa kháng sinh hoặc các chất cấm. Môi trường nuôi cần sạch sẽ, không có dấu hiệu ô nhiễm.

Kích thước và độ đồng đều của tôm giống

Kích thước tiêu chuẩn

Tôm giống thường được chọn khi đạt kích thước từ PL12 đến PL15 (Postlarvae). Ở giai đoạn này, tôm đã phát triển hoàn chỉnh về cơ thể và khả năng thích nghi với môi trường ao nuôi.

Độ đồng đều

Một đàn tôm giống có kích thước đồng đều sẽ giảm thiểu tình trạng cạnh tranh thức ăn và tăng tỷ lệ sống sót. Nếu đàn tôm có kích thước không đồng đều, các cá thể nhỏ sẽ bị lấn át bởi cá thể lớn, dẫn đến hao hụt.

Tình trạng sức khỏe của tôm giống

Kiểm tra ngoại hình

Tôm giống khỏe mạnh có thân hình thẳng, vỏ bóng và cứng, đuôi xòe đều. Đầu ngực và phần bụng không bị đục hoặc có màu sắc bất thường.

Khả năng bơi lội

Tôm khỏe sẽ bơi ngược dòng mạnh mẽ khi bị khuấy nước. Tôm yếu thường trôi theo dòng nước hoặc nằm bất động.

Hệ tiêu hóa

Quan sát ruột tôm dưới kính lúp để kiểm tra đường ruột đầy đặn, thẳng và có màu sắc rõ ràng. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh chứng tỏ tôm đã hấp thụ tốt dinh dưỡng trong giai đoạn ấu trùng.

Xét nghiệm bệnh

Người nuôi nên yêu cầu xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction) để kiểm tra tôm giống có nhiễm các bệnh nguy hiểm như đốm trắng (WSSV), đầu vàng (YHV), hoặc hoại tử gan tụy cấp (AHPND).

Khả năng thích nghi với môi trường

Kiểm tra sốc độ mặn

Thử nghiệm bằng cách thả tôm giống vào nước có độ mặn chênh lệch 10-15‰ so với bể chứa ban đầu. Nếu tôm sống sót trên 90% sau 1-2 giờ, chứng tỏ khả năng thích nghi tốt.

Kiểm tra pH và nhiệt độ

Tôm giống cần chịu được sự thay đổi nhẹ về pH và nhiệt độ mà không có biểu hiện bất thường.

Hành vi và hoạt động của tôm giống

Phản ứng với ánh sáng

Tôm khỏe thường phản ứng nhanh với ánh sáng, bơi lên mặt nước khi được chiếu đèn.

Tụ tập thành đàn

Tôm giống khỏe sẽ tụ tập thành đàn khi bơi lội, trong khi tôm yếu thường tách đàn hoặc lờ đờ.

Hành vi kiếm ăn

Khi thả thức ăn, tôm giống khỏe sẽ nhanh chóng tiếp cận và ăn mồi.

Mật độ nuôi trong bể giống

Mật độ nuôi trong bể giống ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng của tôm giống.

Trại giống uy tín thường duy trì mật độ ấu trùng ở mức hợp lý (khoảng 1.000-2.000 con/m³) để đảm bảo tôm không bị căng thẳng.

Tôm giống được nuôi trong mật độ quá cao dễ bị stress, làm giảm sức đề kháng và tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Dịch vụ hậu mãi từ trại giống

Một trại giống uy tín không chỉ cung cấp tôm giống chất lượng mà còn có các dịch vụ hậu mãi tốt để hỗ trợ người nuôi.

Trại giống nên cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách vận chuyển và thả giống an toàn. Một số trại giống có chính sách bảo hành tôm giống, cam kết đổi trả nếu tôm không đạt chất lượng. Hỗ trợ người nuôi kiểm tra chất lượng nước và đưa ra khuyến nghị điều chỉnh phù hợp trước khi thả tôm giống.

Vận chuyển tôm giống

Quá trình vận chuyển có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sống sót của tôm giống.

Nên chọn trại giống gần địa điểm nuôi để giảm thiểu thời gian vận chuyển. Thời gian lý tưởng để vận chuyển tôm giống là vào sáng sớm hoặc chiều mát. Sử dụng phương tiện chuyên dụng với hệ thống oxy hóa tốt. Nhiệt độ trong bể vận chuyển cần được duy trì ổn định (khoảng 26-28°C). Khi tôm giống đến nơi, cần kiểm tra lại tình trạng sức khỏe trước khi thả vào ao.

Chọn tôm giống không chỉ đơn giản là một bước trong quy trình nuôi mà còn là nền tảng quyết định sự thành công của cả vụ nuôi. Người nuôi cần đầu tư thời gian và công sức để kiểm tra kỹ lưỡng các đặc điểm như nguồn gốc, sức khỏe, khả năng thích nghi, và hành vi của tôm giống. Đồng thời, hợp tác với các trại giống uy tín và có dịch vụ hỗ trợ tốt sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa năng suất.

Việc chọn đúng tôm giống không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn giúp duy trì sự bền vững và phát triển lâu dài cho ngành nuôi tôm.

Mây