Trước nhu cầu con giống tăng và sự tràn lan của nhiều cơ sở nhỏ lẻ nhập khẩu tôm bố mẹ không rõ nguồn gốc, chất lượng thấp, giá rẻ để sản xuất giống thì việc chọn giống tốt, sạch bệnh được xem là yếu tố rất quan trọng để đảm bảo thành công của vụ nuôi.

Chất lượng tôm giống quyết định 50% thành công vụ nuôi

Tôm giống là gì?

Tôm post hay còn có tên gọi khác là tôm ấu trùng hay tôm giống, đều là những tên gọi chung dùng để chỉ những con tôm có kích cỡ nhỏ ở trong các trại giống.

Kích cỡ của tôm post được quy định theo ngày tuổi như PL10, PL15, PL20... Ví dụ như PL10 là con giống đã trải qua giai đoạn biến thái hoàn chỉnh, tôm post lúc này là 10 ngày tuổi. Trong thời gian này con giống đã hoàn thành quá trình phát triển hình thái và sinh lý của chúng.

Cụ thể hơn, tôm post có nghĩa là con tôm đã ương đến giai đoạn Postlarvae (Nauplius (N), Zoea (Z), Mysis (M), Postlarvae (PL), và số 10, 15, 20 là số ngày lên post của tôm. Khác hẳn với số ngày tuổi từ khi tôm nở ra từ trứng.

Tôm post có nghĩa là con tôm đã ương đến giai đoạn Postlarvae (Nauplius (N), Zoea (Z), Mysis (M), Postlarvae (PL)

Việc lựa con giống tốt quan trọng như thế nào?

TS. Đinh Thế Nhân - Khoa Thủy sản, trường Đại học Nông Lâm Tp Hồ Chí Minh cho biết, trong xuất nông nghiệp (trong đó có thủy sản) cách đây hơn 10 năm người ta cho rằng “nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” thì ngày nay con giống được đưa lên tầm quan trọng hàng đầu. Đặc biệt, đối với nuôi tôm nước lợ chỉ cần chọn được con giống tốt thì coi vụ tôm đó đã thành công 50%. Việc chọn con giống chất lượng tốt mang lại nhiều lợi ích như:

Đảm bảo chất lượng sản phẩm

Nuôi con giống tốt giúp đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Con giống không bị nhiễm bệnh sẽ phát triển khỏe mạnh và không cần sử dụng nhiều thuốc kháng sinh hoặc hóa chất. Điều này đảm bảo rằng con giống sạch có chất lượng cao, không gây hại cho người tiêu dùng.

Tăng hiệu suất nuôi trồng

Giống chất lượng, sạch bệnh có khả năng phát triển tốt hơn và chống lại các bệnh tật. Giúp tăng hiệu suất nuôi trồng, giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật trong ao nuôi.

Tiết kiệm chi phí

Vì giống tốt sẽ ít bị bệnh, nên không cần sử dụng nhiều loại thuốc và hóa chất để điều trị. Điều này giúp giảm chi phí nuôi trồng và tăng thu nhập cho người nuôi.

Nhận biết tôm giống chất lượng cao

Hình thái: Tuổi tôm PL tương ứng với kích cỡ tôm. Vỏ tôm bóng, sạch. Tôm đồng đều kích cỡ, tỷ lệ phân đàn >10%.

Màu sắc: Tôm PL có màu sắc tươi sáng, đồng đều, nhìn rõ gan và đường ruột.

Đường ruột: Đường ruột tôm to, thẳng, đều từ trên xuống. Đường ruột đầy thức ăn (quan sát tại trại giống hặc sau khi cho ăn trong bể thuần tôm).

Gan tụy: Có màu nâu sẫm hoặc màu đen (tùy thuộc vào loại thức ăn), màu sắc gan đồng đều. Khối gan tụy to, rõ, đều và phải gom gọn trên giáp đầu ngực của tôm PL.

Hành vi: Tôm bơi nhanh, mạnh theo ngược dòng nước, bơi bám thành; phân tán nhanh ngay trong bọc tôm hoặc khi đổ ra chậu; phản xạ khi có tiếng động.

Phản ứng sốc độ mặn: Tôm PL vẫn khỏe sau khi sốc độ mặn, tỷ lên tôm chết >10%.

Chỉ tiêu: Sau khi thả xuống ao nuôi, tôm PL phân tán nhanh, có xu hướng bơi xuống đáy ao.

Giải pháp lựa chọn tôm giống tốt

6 bước lựa chọn:

1. Thực lực kỹ thuật và danh tiếng của doanh nghiệp sản xuất con giống.

2. Chứng nhận nhập khẩu tôm bố mẹ.

3. Chứng nhận kiểm dịch tôm giống.

4. Dùng mắt thường quan sát hình dạng bên ngoài: Màu sắc cơ thể trong suốt, các đốt dài, không có đốm đen trên bề mặt cơ thể, tính hướng quang tốt. Cơ thể còn nguyên, cánh đuôi xòe rộng, râu cử động nhanh và có thể khép lại mà không bị cong. Đường ruột căng đầy, đường viền rõ ràng, gan và tuyến tụy có màu nâu sẫm.

5. Dùng kính hiển vi kiểm tra: Bề mặt cơ thể không có động vật ký sinh, không bám bẩn. Số gai chủy trên đầu phải có từ 4 đến 5 cái. Tỷ lệ giữa chiều rộng của đốt đuôi so với chiều rộng của đường ruột.

6. Khả năng thích ứng với môi trường:

- Test bơi ngược: Ở nhiệt độ phòng cho tôm giống vào một tô nhỏ. Khuấy động nước theo một chiều. Tôm khỏe lập tức bơi ngược chiều hoặc bám vào đáy tô, ngược lại tôm yếu sẽ trôi theo dòng nước.

- Kiểm tra sốc nhiệt độ: Cho một ít tôm giống vào ly có nước. Lấy nước nuôi tôm cho hạ nhiệt độ xuống 7oC, vớt tôm cho vào nước đã hạ nhiệt độ khoảng 10 phút. Sau đó vớt tôm trở lại vào ly nước với nhiệt độ ban đầu, rồi quan sát tình trạng hồi phục của tôm. Tôm khỏe sẽ hồi phục rất nhanh, tôm yếu hồi phục chậm thậm chí chết.

Nhất Linh