Tình trạng mua bán, vận chuyển tôm giống kém chất lượng còn xảy ra, cần được quản lý, kiểm soát chặt hơn nữa.

Tại Sóc Trăng, Bộ NN-PTNT vừa tổ chức hội nghị về công tác tăng cường Quản lý giống tôm nước lợ.

Theo Tổng Cục Thủy sản, năm 2020 diện tích nuôi tôm nước lợ cả nước đạt 738.000 ha, nhu cầu giống khoảng 130 tỉ con, trong đó 100 tỉ giống tôm thẻ chân trắng và 30 tỉ giống tôm sú. Số lượng tôm bố mẹ cần để sản xuất tôm giống là 250.000 con. Nguồn tôm bố mẹ cung cấp cho sản xuất tôm giống từ tự nhiên, nhập khẩu và chọn tạo trong nước.

Cả nước hiện có trên 2.200 cơ sở sản xuất tôm giống, đáp ứng tương đương nhu cầu nuôi tôm trong nước. Trong khi ĐBSCL có vùng nuôi tôm tập trung trên 680.000 ha, chiếm 92% diện tích nuôi tôm nước lợ cả nước thì khu vực sản xuất tôm giống trọng điểm của nước ta là các tỉnh Nam Trung Bộ (Bình Thuận, Ninh Thuận).

Hàng năm, tôm giống từ khu vực này được sản xuất, cung cấp khoảng 56% số lượng tôm giống nước lợ cho nhu cầu nuôi cả nước. Số còn lại được sản xuất từ các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ninh và gần đây có sự dịch chuyển sản xuất tôm giống vào các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang, Sóc Trăng.

Hiện phần lớn các cơ sở tôm giống các tỉnh Nam Trung Bộ vận chuyển Nauplius hoặc Postlava cỡ nhỏ đưa về một số vùng nuôi để ương thành tôm giống giúp giảm giá thành, thích nghi với môi trường, sức khỏe tôm giống tốt hơn.

Song, điều lo lắng nhất là vào mùa cao điểm thả giống, tại các tỉnh nuôi tôm thương phẩm vẫn còn số lượng lớn tôm giống được vận chuyển từ các tỉnh Nam Trung Bộ không có nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch.

Một số cơ sở chưa được kiểm tra cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện sản xuất, ương dưỡng giống thuỷ sản theo quy định của Luật Thuỷ sản... Đó là một trong những nguyên nhân con giống kém chất lượng lén lút tuồn ra thị trường, gây guy cơ lây lan dịch bệnh.

Trong năm qua, đoàn kiểm tra liên ngành thanh tra đột xuất giống thủy sản tại một số địa phương đã phát hiện xử phạt hành chính 11 cơ sở sản xuất giống thủy sản chưa được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sử dụng tôm bố mẹ không có nguồn gốc, xử phạt 28 phương tiện vận chuyển và tiêu hủy số tôm giống về vùng nuôi không có giấy kiểm dịch.

Trong 2 năm 2018-2019 Bộ NN-PTNT tổ chức ký Quy chế phối hợp trong quản lý giống tôm nước lợ giữa các địa phương.

Kết quả cho thấy việc cung cấp thông tin từ các địa phương sản xuất, cung ứng tôm giống đến các địa phương vùng tiêu thụ được kịp thời, giảm rõ rệt số lượng tôm giống không qua kiểm dịch, tôm giống kém chất lượng. Đồng thời, các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống nước lợ tự nâng cao chất lượng để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của thị trường...

Tại hội nghị, Tổng cục Thủy sản dự báo năm 2021, nước ta tham gia nhiều FTA thế hệ mới là tiền đề quan trọng để phát triển sản xuất nuôi trồng thủy sản. Theo đó năm 2021, kế hoạch sản xuất tôm nước lợ nước ta 740.000 ha, nhu cầu tôm giống khoảng 130 tỷ con, nhu cầu tôm bố mẹ khoảng 250.000 con, phấn đấu đạt sản lượng trên 900.000 tấn.

Để đạt mục tiêu 10 tỉ USD kim ngạch xuất khẩu tôm đến năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ, tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đã đề nghị các đơn vị liên quan từ bộ ngành Trung ương đến các địa phương có vùng nuôi thủy sản cần chú trọng các giải pháp trọng tâm đối với quản lý chất lượng và sản xuất giống tôm nước lợ. Các cơ sở, doanh nghiệp giống phải tuân thủ các tiêu chí về tiêu chuẩn, qui chuẩn sản xuất giống đảm bảo đạt chất lượng tốt nhất, sạch bệnh.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị Tổng cục Thủy sản phối hợp với thanh tra Bộ NN-PTNT và các ngành liên quan và các địa phương phối hợp chặt chẽ trong công tác thanh tra, kiểm tra con giống đầu vào cũng như rà soát việc cấp giấy chứng nhận vùng nuôi, cơ sở nuôi theo đúng quy định.

Đồng thời, công tác kiểm soát dịch bệnh trên con giống tôm xuất tỉnh phải chặt chẽ, đúng quy trình. Không để con giống không đủ tiêu chuẩn đưa ra sản xuất, gây rủi ro vì con giống kém chất lượng.

Tại hội nghị, Tổng cục Thủy sản đã đánh giá kết quả thực hiện quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ NĂM 2020 với đại diện UBND, Sở NN-PTNT các tỉnh sản xuất giống, nuôi tôm nước lợ. Đồng thời, các bên đã ký quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2021.

HỮU ĐỨC