Tình trạng tôm đóng rong khi các loại tảo và rong rêu phát triển mạnh mẽ trong ao nuôi, bám chặt vào cơ thể tôm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và giá trị thương phẩm của chúng.

Việc hiểu rõ nguyên nhân, tác động, và các giải pháp phòng ngừa sẽ giúp người nuôi tôm xử lý hiệu quả vấn đề này, từ đó cải thiện chất lượng tôm và nâng cao hiệu quả kinh tế.

Nguyên nhân tôm bị đóng rong

Tôm bị đóng rong là một hiện tượng phổ biến trong các ao nuôi tôm, đặc biệt là trong môi trường nuôi quảng canh và bán thâm canh. Hiện tượng này xảy ra khi các loại tảo và rong rêu phát triển mạnh mẽ, bám vào cơ thể tôm, đặc biệt là phần vỏ ngoài, râu và chân. Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:

Chất lượng nước không đảm bảo

Khi chất lượng nước trong ao không được kiểm soát tốt, lượng dinh dưỡng dư thừa như nitơ và photpho có thể dẫn đến sự phát triển quá mức của tảo và rong rêu. Đây là môi trường lý tưởng để rong rêu bám vào cơ thể tôm.

Mật độ tôm nuôi cao

Nuôi tôm với mật độ quá cao làm gia tăng lượng chất thải và thức ăn dư thừa trong ao, tạo điều kiện thuận lợi cho tảo phát triển.

Quản lý ao không hiệu quả

Thiếu sự kiểm soát và bảo dưỡng định kỳ trong ao nuôi, như không vệ sinh định kỳ bờ ao và không kiểm tra tình trạng nước, cũng góp phần làm gia tăng hiện tượng tôm bị đóng rong.

Thiếu oxy trong nước

Khi lượng oxy hòa tan trong nước thấp, tôm thường xuyên phải ngoi lên mặt nước để thở, tạo điều kiện cho rong rêu bám vào cơ thể chúng.

Ảnh hưởng của hiện tượng tôm bị đóng rong

Khi rong rêu bám vào cơ thể, tôm sẽ khó di chuyển và khó tìm kiếm thức ăn, dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng, chậm lớn, và thậm chí là chết đói.

Tôm bị đóng rong thường có sức đề kháng yếu hơn và dễ bị các loại vi khuẩn, nấm, và ký sinh trùng tấn công. Những bệnh này có thể lây lan nhanh chóng trong ao nuôi, gây thiệt hại lớn cho cả đàn tôm.

Tôm thẻTôm thường bị đóng vôi, rong nhớt ở phần đầu ngực và các phụ bộ, một số trường hợp mang chuyển sang màu đen. Ảnh: toplinematerial.com

Tôm bị đóng rong thường có hình dáng xấu, khó tiêu thụ trên thị trường. Thậm chí, trong một số trường hợp, tôm có thể bị từ chối khi xuất khẩu, gây thiệt hại kinh tế cho người nuôi.

Khi tôm bị đóng rong, người nuôi phải tăng cường các biện pháp quản lý và vệ sinh ao, từ đó làm tăng chi phí sản xuất.

Giải pháp phòng ngừa và xử lý

Quản lý chất lượng nước tốt hơn

Thường xuyên kiểm tra các chỉ số chất lượng nước như pH, nhiệt độ, hàm lượng oxy hòa tan, và mức độ dinh dưỡng trong nước.

Sử dụng các chế phẩm sinh học để kiểm soát lượng dinh dưỡng trong nước, hạn chế sự phát triển của tảo và rong rêu.

Thay nước định kỳ để giảm thiểu chất thải và thức ăn dư thừa trong ao.

Kiểm soát mật độ nuôi

Điều chỉnh mật độ nuôi tôm hợp lý, tránh nuôi với mật độ quá cao để giảm thiểu chất thải và đảm bảo môi trường nước sạch sẽ.

Bảo dưỡng và vệ sinh ao nuôi định kỳ

Thường xuyên vệ sinh bờ ao, thiết bị và dụng cụ nuôi để ngăn chặn sự phát triển của rong rêu.

Sử dụng máy sục khí để cung cấp đủ oxy cho tôm và hạn chế tình trạng tôm phải ngoi lên mặt nước.

Sử dụng thức ăn chất lượng và đúng cách

Chọn lựa thức ăn có chất lượng tốt, ít gây ô nhiễm môi trường nước.

Điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với nhu cầu của tôm, tránh tình trạng dư thừa thức ăn trong ao.

Áp dụng các biện pháp xử lý tôm bị đóng rong

Sử dụng các loại thuốc hoặc chế phẩm sinh học an toàn để loại bỏ rong rêu bám trên cơ thể tôm.

Cắt tỉa và làm sạch rong rêu trong ao bằng các biện pháp cơ học như vớt tảo hoặc sử dụng lưới lọc.

Sử dụng các loại vi sinh có lợi

Sử dụng các loại vi sinh có lợi trong ao nuôi để kiểm soát sự phát triển của tảo và rong rêu. Vi sinh có thể giúp cải thiện chất lượng nước, giảm lượng dinh dưỡng dư thừa và hạn chế sự bám dính của rong rêu trên tôm.

Hiện tượng tôm bị đóng rong là một vấn đề phức tạp và ảnh hưởng nhiều đến quá trình nuôi tôm. Để ngăn chặn và xử lý hiệu quả, người nuôi cần thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý chất lượng nước, kiểm soát mật độ nuôi, vệ sinh ao định kỳ, và áp dụng các giải pháp công nghệ sinh học. Bằng cách chủ động quản lý và áp dụng các biện pháp phòng ngừa, người nuôi có thể giảm thiểu thiệt hại do tôm bị đóng rong gây ra, nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm.

PDT