Vi sinh đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái ao nuôi tôm. Chúng giúp cải thiện chất lượng nước, phân hủy chất thải, kiểm soát mầm bệnh và cung cấp nguồn dinh dưỡng tự nhiên cho tôm. Để vi sinh phát triển mạnh trong ao nuôi tôm, chúng ta cần đảm bảo một số yếu tố.
Cung cấp nguồn dinh dưỡng phù hợp
Trong ao nuôi tôm, vi sinh vật cần được cung cấp nguồn dinh dưỡng phù hợp để sinh trưởng và phát triển:
- Hợp chất hữu cơ từ thức ăn thừa, mật rỉ đường giúp vi khuẩn dị dưỡng phát triển.
- Amoniac từ chất thải của tôm, phân hủy protein trong nước.
- Hữu cơ phân hủy, phân bón vi sinh giúp kích thích tảo có lợi.
- Mg, Ca, Fe, Zn, Mn giúp vi sinh vật duy trì hoạt động sinh học hiệu quả.
Việc bổ sung chế phẩm vi sinh hoặc nguồn dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp hệ vi sinh cân bằng và hoạt động hiệu quả trong ao nuôi.
Kiểm soát môi trường ao nuôi
Nhiệt độ: Vi sinh vật có lợi trong ao tôm thường phát triển tốt ở 25-32°C.
pH nước: Duy trì pH từ 7,5-8,5 để tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn có lợi và hạn chế vi khuẩn gây bệnh.
Hàm lượng oxy hòa tan: Oxy duy trì ở mức 4-6 mg/L giúp vi khuẩn hiếu khí hoạt động mạnh, thúc đẩy phân hủy chất hữu cơ.
Hạn chế chất độc hại: Giảm thiểu amoniac, nitrit, H2S bằng cách bổ sung vi sinh xử lý nước và kiểm soát lượng thức ăn thừa.
Ánh sáng: Kiểm soát lượng ánh sáng trong ao để hạn chế sự phát triển quá mức của tảo độc.
Tăng cường vi sinh vật có lợi
Vi khuẩn có lợi như Bacillus, Nitrobacter, Nitrosomonas giúp phân hủy chất hữu cơ, xử lý khí độc và kiểm soát vi khuẩn gây bệnh.
Vi tảo như tảo lục, tảo khuê giúp cân bằng hệ sinh thái, cung cấp oxy và hạn chế vi khuẩn gây hại.
Tránh lạm dụng kháng sinh, thay vào đó sử dụng chế phẩm vi sinh và men vi sinh đường ruột để tăng sức đề kháng cho tôm.
Hạn chế thức ăn thừa, tránh gây ô nhiễm nước, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật có lợi hoạt động.
Lợi ích khi vi sinh phát triển tốt trong ao nuôi
Khi hệ vi sinh vật có lợi phát triển mạnh, ao nuôi tôm sẽ có nhiều lợi ích:
- Cải thiện chất lượng nước: Vi sinh vật giúp phân hủy chất hữu cơ, giảm khí độc (NH3, NO2-, H2S), ổn định pH và tăng lượng oxy hòa tan.
- Giảm bệnh tật: Hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, giúp tôm khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng.
- Tăng tỷ lệ sống của tôm: Môi trường ao sạch, ít dịch bệnh giúp tôm phát triển tốt, giảm tỷ lệ hao hụt.
- Tối ưu hóa chi phí: Giảm chi phí xử lý nước, hạn chế dùng thuốc kháng sinh và cải thiện tốc độ tăng trưởng của tôm.
Các loại vi sinh vật có lợi trong ao nuôi tôm và cách tạo chúng
Các loại vi sinh vật có lợi
Nhóm vi khuẩn phân hủy chất hữu cơ: Bacillus, Lactobacillus giúp phân giải chất hữu cơ, làm sạch đáy ao.
Nhóm vi khuẩn xử lý khí độc: Nitrobacter, Nitrosomonas giúp chuyển hóa amoniac (NH3) thành nitrat (NO3-), giảm khí độc trong ao.
Nhóm vi khuẩn đối kháng: Pseudomonas, Streptomyces giúp kiểm soát vi khuẩn gây bệnh.
Vi tảo có lợi: Tảo lục, tảo khuê giúp tạo oxy, ổn định hệ sinh thái ao nuôi.
Cách tạo vi sinh vật có lợi trong ao nuôi
Sử dụng chế phẩm vi sinh: Mua chế phẩm vi sinh có chứa Bacillus, Nitrobacter, Nitrosomonas, Lactobacillus từ các đơn vị uy tín.
Gây màu nước bằng vi tảo: Bổ sung phân bón vi sinh và kiểm soát ánh sáng để kích thích tảo có lợi phát triển.
Quản lý dinh dưỡng hợp lý: Hạn chế dư thừa thức ăn, kết hợp bổ sung mật rỉ đường để kích thích vi sinh vật có lợi sinh trưởng.
Duy trì môi trường phù hợp: Kiểm soát pH, oxy hòa tan và nhiệt độ để vi sinh vật phát triển ổn định.
Vi sinh vật có lợi đóng vai trò quan trọng trong ao nuôi tôm, giúp cải thiện chất lượng nước, kiểm soát khí độc, phòng bệnh và tăng hiệu suất nuôi. Việc tối ưu hóa điều kiện môi trường, bổ sung vi sinh đúng cách và kiểm soát các yếu tố gây hại sẽ giúp hệ vi sinh phát triển mạnh, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả nuôi tôm.
PDT